Spis treści
Ankieta a pisanie prac z pedagogiki
W badaniach pedagogicznych ankiety służą głównie cech zbiorowości, opinii, faktów a także danych liczbowych. O wiele trudniej przy pomocy ankiety można zbadać złożone problemy środowiska wychowawczego (nie jest przydatna w procesie poznawania zależności społecznych, układów a także uwarunkowań procesów społecznych). Pisanie prac z pedagogiki nie zawsze powinno się zatem opierać na ankiecie, choć bardzo wielu studentów decyduje się właśnie na taką formę części badawczej.
Ankieta przydaje się wtedy, gdy chcemy zdobyć wiedzę wyjściową, na początku naszych badań. Zatem w badaniach pedagogicznych nie należy w całości opierać się tylko i wyłącznie na ankiecie. Znaczenie ankiety zwiększa się w sytuacji, gdy badamy wielką próbę. Cechą, która odróżnia ankietę od wywiadu jest to” iż nie wymaga kontaktu bezpośredniego” respondenta z badaczem.
Ankieta jest to „metoda zbierania danych polegająca na planowym wypytywaniu badanego. Podstawą ankiety jest kwestionariusz, czyli ustalona lista pytań, którym towarzyszy mniej lub bardziej zamknięty zbiór odpowiedzi.” Taka definicja pojawia się najczęściej wśród autorów prac z dziedziny metodologii.
Zalety i wady ankiety
Wielu studentów zadaje sobie pytanie, czy ankieta to zawsze najlepszy wybór badań? otóż nie zawsze. Wybór metody i techniki badawczej jest często uzależniony od wielu czynników. Czasami student po prostu wie, że nie będzie w stanie tematu swoich badań zamknąć w ramach ankiety, gdzie stosuje się wysoce wystandaryzowane narzędzia. Pisanie prac z pedagogiki często jest bardzo pracochłonne. Decydując się na wybór techniki ankiety należy pamiętać, że zebrane dane trzeba będzie policzyć a później ująć je w formie tabel i wykresów, co dla wielu studentów może być bardzo trudne. Oczywiście można skorzystać z pomocy firm, które pomogą stworzyć odpowiednie wykresy, wyjaśnią istotę tworzenia tabel i gromadzenia danych, koniecznych do napisania prac z pedagogiki. Jedną z takich firm jest https://cyber-promotor.pl/, gdzie student może uzyskać wsparcie i pomoc w zakresie tworzenia nie tylko kwestionariusza ankiety, ale również opisania zgromadzonych danych na wykresie. Wciąż jednak pozostaje pytanie – czy ankieta to zawsze najlepszy wybór badań? Otóż nie zawsze. Pisanie prac z pedagogiki wymaga od studenta podejmowania trudnych problemów. Często zdarza się, że problem jest na tyle złożony, że nie da się go opisać tylko poprzez zadawanie respondentom pytań, z zamkniętym wyborem pytań. Często zdarza się, że pisanie prac z pedagogiki powoduje odkrywanie nowych, ciekawych zjawisk, o które autor prac z pedagogiki będzie mógł dopytać respondenta stosując inną metodę niż ankieta. Ankieta to nie zawsze najlepszy wybór badań, ponieważ uniemożliwia dopytania respondenta o szczegóły wypowiedzi. Nie nadaje się zatem do złożonych problemów pedagogicznych.
Pisanie prac z pedagogiki przy wykorzystaniu techniki ankiety ma jednak swoje zalety, a dokładniej pozwala na zebranie danych od dużej grupy respondentów w krótkim czasie. Inne techniki badawcze nie pozwalają na to. Pisanie prac z pedagogiki opierające się na ankiecie pozwala na rozdanie ankiety dużej grupie respondentów lub przesłaniu ankiety za pośrednictwem Internetu. Badacz wówczas tylko czeka, aż osoby badane oddadzą mu wypełnione kwestionariusze.
Czy ankieta to zawsze najlepszy wybór badań?
Otóż nie. Przedmiotem badań pedagogicznych świadoma działalność pedagogiczna, czyli procesy wychowania, nauczania, samowychowania a także procesy uczenia się, ich cele, treści, przebieg, metody, środki oraz organizacja i zjawiska zachodzące w zbiorowościach ludzkich, a także zależności zachodzących między nimi. Czasami o wiele korzystniejszy jest inny wybór badań niż ankieta. Pisanie prac z pedagogiki nie narzuca określonej formy badań. Można jednak zauważyć, że problemy pedagogiczne, które są bardziej złożone, wymagają innej metody badawczej. W badaniach pedagogicznych bardzo często stosowane jest studium indywidualnych przypadków, które oznacza opis sytuacji wybranej osoby np. współuzależnionej. Historia jest osoby jest niepowtarzalna i wyjątkowa i nie da się jej ująć w ramach ankiety. Badacz ma również możliwość dopytać respondenta o szczegóły. Z racji tego, że problem współuzależnienia jest złożony, badacz ma możliwość zrobienia przerwy, potraktowania respondenta podmiotowo, dając mu poczucie bezpieczeństwa.
Pisanie prac z pedagogiki nie ma określonych ram dotyczących stosowania metod i technik badawczych. Są one dowolne, jednak doświadczenia pokazują, że najczęściej stosowana jest ankieta, która jednak nie sprawdzi się w każdym przypadku. Wybór metody badawczej powinien być dostosowany do tematu pracy, zatem nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy w pisaniu prac z pedagogiki, ankieta to zawsze najlepszy wybór badań.
Opracowanie na podstawie Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 1995, s. 101, Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych”, Kraków 2000, s. 13